TBMM Genel Kurulu'nda onaylanan Sermaye Piyasası Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, kripto varlıklara yönelik düzenlemeler içermektedir. Bu sayede, kripto varlıklarla ilgili çeşitli tanımlamalar resmi bir şekilde yapılmış oldu.

Kripto varlık piyasasında yeni bir aşama başlatacak olan teklif ile birlikte, Sermaye Piyasası Kanunu'na kripto varlıklar için yeni tanımlamalar eklenmektedir. Buna göre, "cüzdan", kripto varlıkların transfer edilmesine olanak sağlayan yazılım, donanım, sistem veya uygulamalar olarak tanımlanmaktadır. Ayrıca bu tanımlama, kripto varlıkların özel ve açık anahtarlarının çevrim içi veya çevrim dışı olarak depolanmasını da kapsamaktadır.

Teklif kapsamında, "kripto varlık", dağıtık defter teknolojisi veya benzeri teknolojiler kullanılarak elektronik olarak oluşturulan ve saklanan, dijital ağlar üzerinden dağıtılan, değer veya hak temsil eden gayri maddi varlıklar olarak tanımlanmaktadır.

KRİPTO VARLIK TANIMLARI YENİ DÜZENLEMEYLE GÜNCELLENDİ

Yeni düzenlemeye göre, aşağıdaki tanımlar kabul edilmiştir:

"Cüzdan": Kripto varlıkların transfer edilebilmesini sağlayan ve bu varlıkların veya onlara ait özel ve açık anahtarların çevrim içi veya çevrim dışı olarak depolanmasını mümkün kılan yazılımlar, donanımlar, sistemler veya uygulamalar.

YENİ KRİPTO VARLIK TANIMI VE DÜZENLEME

Yeni düzenleme çerçevesinde kripto varlık şu şekilde tanımlanmaktadır:

Kripto varlık, dağıtık defter teknolojisi veya benzer teknolojiler kullanılarak elektronik ortamda oluşturulan ve saklanan, dijital ağlar üzerinden dağıtımı gerçekleştirilen ve değer veya hak ifade eden gayri maddi varlıkları ifade eder.

Kripto varlık hizmet sağlayıcılar, platformlar, kripto varlıkların saklama hizmetini sunan kuruluşlar ve bu Kanun kapsamında belirlenecek diğer kuruluşları içerir; bu kuruluşlar, kripto varlıklarla ilgili olarak ilk satış veya dağıtım gibi hizmetler sunmaktan sorumludur.

KRİPTO VARLIK SAKLAMA HİZMETİ VE PLATFORM TANIMLARI

Kripto varlık saklama hizmeti, platform müşterilerinin kripto varlıklarını veya bu varlıklara ait özel anahtarları saklamayı, yönetmeyi veya Kurul tarafından belirlenecek diğer saklama hizmetlerini içerir.

Platform ise kripto varlık alım-satımı, ilk satış veya dağıtımı, takası, transferi ve bu işlemlerin gerektirdiği saklama gibi bir veya daha fazlasını gerçekleştiren kuruluşları ifade eder.

Yeni düzenlemeyle, sermaye piyasası araçlarının Merkezi Kayıt Kuruluşu sistemine dâhil olmadan kripto varlık olarak ihraç edilebilmesi için gereken esasların belirlenmesi, Merkezi Kayıt Kuruluşlarına yetki verilerek sağlanacaktır.

Kurul, bu varlıkların Merkezi Kayıt Kuruluşu tarafından değil, kripto varlık olarak ihraç edilmesine ve bu varlıkların oluşturulup saklandıkları hizmet sağlayıcılar tarafından sunulan elektronik ortam üzerinde kaydedilmesine ilişkin esasları belirleyebilecektir.

KRİPTO VARLIK HİZMET SAĞLAYICILARINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER

Kripto varlık haklarının izlenmesi, üçüncü kişilere karşı ileri sürülmesi ve devredilmesi, bu varlıkların oluşturulup saklandığı kayıtlara dayanacaktır.

Ayrıca, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kuruluşu ve faaliyete geçişi için Kurul izni gerekecek. Bu kuruluşlar, belirlenen faaliyetleri yürütmek üzere Kurul tarafından belirlenen esaslara uymak zorundadır.

Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kuruluşlarına, faaliyetlerine, ortaklarına, yöneticilerine, personeline, organizasyonlarına, sermayelerine ve sermaye yeterliliklerine, yükümlülüklerine, bilgi sistemleri ve teknolojik altyapılarına, pay devirlerine, yapabilecekleri faaliyetlere ve faaliyetlerinin geçici veya sürekli olarak durdurulmasına ilişkin esaslar ile faaliyetleri sırasında uymaları gereken diğer ilke ve esaslar Kurul tarafından belirlenecektir.

Pay devirlerinde Kurul izni zorunlu olacak ve düzenlemeye aykırı olan devirler pay defterine kaydedilmeyecek; aykırı kayıtlar hükümsüz sayılacaktır.

Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, sistemlerinin güvenli yönetimi için gerekli düzenlemeleri yapmak, önlemleri almak ve uygun iç kontrol birimlerini ve sistemlerini oluşturmakla sorumludur.

Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kuruluş ve faaliyete başlama izni için Kurul, TÜBİTAK tarafından belirlenen bilgi sistemleri ve teknolojik altyapı kriterlerine uygunluğu değerlendirecektir.

KRİPTO VARLIK HİZMET SAĞLAYICILARI İÇİN DÜRÜSTLÜK VE İŞLEYİŞ ESASLARI

Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, yeni düzenlemelere göre ortaklarının iflas durumunda olmaması, konkordato ilan etmemiş olmaları, yeniden yapılandırma sürecinde olmamaları veya işlem yasaklı olmamalarının yanı sıra ilgili kanunlarda belirtilen suçlardan kesinleşmiş mahkumiyetlerinin bulunmaması şartlarını taşımalıdır. Ayrıca, mali güçlerinin yeterli olması, işlerinin gerektirdiği dürüstlük ve itibara sahip olmaları ve ortaklık yapılarının şeffaf ve açık olması da zorunludur.

SPK, platformlar aracılığıyla kripto varlık alım satımı, ilk satış veya dağıtım işlemleri, kripto varlık takası, transferi ve saklanması konularında usul ve esasları düzenleme yetkisine sahiptir.

Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, bu düzenlemeler dışında SPK Kanunu'nun diğer hükümlerine tabi olmayacaklar. Ayrıca, platformlara fiyat serbestliği garantisi sağlanacak. Platformlar, işlemlerin güvenilir, şeffaf, etkin, istikrarlı, adil, dürüst ve rekabetçi bir şekilde gerçekleşmesini sağlamak için emir ve işlem esaslarını belirleyecek, gözetim sistemlerini kuracak ve her türlü önleyici tedbiri alacaklar.

KRİPTO VARLIK İŞLEMLERİ VE PLATFORM SORUMLULUKLARI

Platformlar, piyasa düzenleyici niteliğe sahip işlemleri tespit ederek bu tür hesapların kısıtlanması, durdurulması ve kapatılması dahil olmak üzere gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür. Bu tespitleri Kurul'a raporlamakla sorumludur.

Platformlar ile müşterileri arasındaki ilişkiler genel hükümlere tabidir ve platform üzerinde gerçekleşen işlemlerden kaynaklanan uyuşmazlıklar genel yargı sürecine tabi olacaktır. Kripto varlıklar, yatırımcı tazminat hükümlerine tabi değildir.

Müşterilere ait kripto varlıkların transfer kayıtları ve fon transfer hesap kayıtları, kripto varlık hizmet sağlayıcıları tarafından güvenli, erişilebilir ve izlenebilir şekilde tutulacaktır. Tüm işlem kayıtlarının bütünlüğü, doğruluğu ve gizliliği sağlanacaktır.

Kripto varlık transfer işlemlerinde gönderici ve alıcıya ilişkin bilgi ve veriler, kurallarda belirlenen sürelerde güvenli bir şekilde iletilmek üzere kripto varlık hizmet sağlayıcıları tarafından sağlanacaktır. Bu amaçla dağıtık defter teknolojisi veya bağımsız mesajlaşma platformları gibi yazılım ve teknolojik araçlar kullanılabilecektir.

Platformlar, müşterilere ait kripto varlıkları müşterilerin cüzdanlarında saklamakla sorumludur. Bu kapsamda bankalarda saklanan kripto varlıklar ile müşterilere ait nakitler, mevduat sigortası hükümlerine tabi değildir (SPK Kanunu'nun 63. maddesi).