Türkiye’de yaşayan milyonlarca emekli vatandaş maaşlarına zam yapılmasını dört gözle bekliyordu ve bu konuyla ilgili yeni gelişmeler yaşandı. İşte detaylar…

EMEKLİYE YENİ ZAMLI TABLO OLUŞTU! SSK, BAĞ-KUR'LUYA %36 ARTIŞLA 6 AYLIK ENFLASYON FARKI TAHMİNİ HESAPLANDI!

Türkiye'de 16 milyona yakın emekli, temmuz ayında yürürlüğe girecek maaş artışını sabırsızlıkla bekliyor. Bu dönem, emekliler için hem umutlu hem de sorularla dolu bir dönem olarak öne çıkıyor. Artış oranı ekonomik koşullar ve enflasyon oranlarına göre belirlenecek olsa da pek çok kişi emeklilerin alacağı ek iyileştirmeleri merak ediyor. Temmuz ayındaki artış baz maaşa nasıl yansıyacak, baz maaş emeklinin maddi durumunu doğrudan etkileyecek önemli bir faktör.

Türkiye'de milyonlarca emeklinin merakla beklediği temmuz zammı, emekli maaşlarında önemli değişiklikleri de beraberinde getirecek. Sosyal Güvenlik Kurumu (SSK) ve BAĞ-KUR emeklileri için ilk 6 ay enflasyon oranında bir artış olmasına rağmen, yüzde 10'luk artış ve enflasyon farkı emekli memurlar için de geçerli olacak. Ayrıca sosyal yardım oranları ve temel aylık artışlar gibi unsurlar da ele alınacak. İşte bu artışlara ilişkin ayrıntılar ve bunların nasıl hayata geçirileceğine ilişkin sık sorulan soruların yanıtları...

%4 EK ÖDEME DAHİL EDİLİYOR

Emeklilik maaşı, çalışanın işe başladığı tarihten emeklilik başvurusu tarihine kadar olan kazancının tamamı dikkate alınarak belirlenir. Bu aylık miktar emeklinin temel emekli aylığı olur. Temel aylık maaşına yüzde 4 oranında (yüzde 5'i 7 bin 135 liranın altında) ek ödeme eklenerek emeklinin hesabına yatırılıyor.

Ancak, temel aylık ile ek ödenek toplamının belirlenen aylık baz tutardan az olması halinde emeklilik maaşı Hazine tarafından ödenir. Bu ödeme e-Devlet'te “5510 Tutar Ek 19” olarak kabul edilir. Bu sayede emeklilere yapılan ödeme temel maaşa eklenecek. Örneğin; Çalışma hayatı ikramiyesine göre emeklilere 8 bin lira temel emekli maaşı ve 320 lira ek ödeme ile 1.680 lira destekle 10 bin lira gönderiliyor. Bu 1.680 lira aylık ödenmiyor, sosyal yardımdır. Kanun kapsamında emeklilere yönelik artış, mevduat tutarına değil, temel emekli maaşına yansıtılıyor.

MEMUR EMEKLİSİNDE KÖK AYLIK, TABAN AYLIK VAR MI?

Faaliyetleri sırasında emekli olan memurlar için hesaplanan emekli maaşı asıl emekli maaşıdır. Bu aylık maaşa yüzde 4 oranında ek ödeme ekleniyor. Şu anda emekli memurların asgari maaşı ek ücret dahil 14 milyon 741 liradır. Temel maaş şartı SSK ve BAĞ-KUR emeklileri için geçerlidir.

KÖK AYLIK NASIL ÖĞRENİLİYOR?

E-Devlet üzerinden “Emeklilik Bilgileri” kısmına ulaşabilirsiniz. Burada görünen rakam esas emekliliğinizi gösteren “aylık tutar”dır. “Ek ödeme tutarı” maaşınızın yüzde 4 ila 5'i oranında ek ödeme anlamına gelir. “5510 Ek tutar 19”, maaşınıza (temel emeklilik ve ek ödeme toplamı) 10.000 liraya kadar eklenen ek ödemeyi ifade eder.

ZAM ORANLARI EMEKLİ AYLIKLARINA NASIL YANSITILIYOR?

Enflasyon tahminlerine göre Temmuz ayı artış oranının SSK ve BAĞ-KUR çalışanları için yüzde 25,39, emekli memurlar için ise yüzde 19,94 olması bekleniyor. Bu artışlar emeklilerin temel maaşına da yansıyacak. Örneğin; Asli emekli maaşı 9 bin lira olan SSK emeklisi, 360 lira ek ödeme (9 bin TL'nin yüzde 4'ü) ve 640 lira "5510 Ek 19" ödemesiyle birlikte 10 bin lira alacak. Temmuz ayı zammına 10 bin lira değil 9 bin lira eklenecek. Temmuz ayı artışının yüzde 25,39 olması durumunda 9 bin lira olan asıl aylık maaş 11 bin 285 lira 10 kuruşa, yeni aylıktan hesaplanan yüzde 4'lük ek ödeme ise 451,40 liraya çıkacak. Bu emeklinin yeni geliri 11 bin 736 lira 50 kuruş olacak. Temel maaşın mevcut seviyede kalması halinde emeklilere 11 bin 736 lira gönderilecek.

REFAH PAYI NEDİR? TEMMUZ'DA DA UYGULANIR MI?

Emekliler her yıl Ocak ve Temmuz aylarında enflasyona dayalı ücret artışları almaktadır. SSK ve BAĞ-KUR emeklileri 6 aylık enflasyon oranında zam alırken, memur emeklileri düzenli zam ve enflasyon farkları aldı.

Hükümet yasal düzenlemeler yaparak artış oranını artırabilir. Bu ek artış sosyal payı oluşturmaktadır. Yani emekliler enflasyonun üzerinde zam alıyor. Geçen yıl Ocak ve Temmuz aylarında, bu yıl ise Ocak ayında sosyal yardımlar yapıldı. Temmuz ayında sosyal paylaşım oranına geçilmesi halinde, temel emekli maaşına altı aylık enflasyon oranı yerine sosyal paylaşım oranıyla yeni bir oran eklenecek.

TABAN AYLIK DEĞİŞECEK Mİ?

Temel aylık uygulama pandemi döneminde başladı. En düşük emekli maaşı başlangıçta 1.000 lira, ardından sırasıyla 1.500, 3.500, 5.500 ve 7.500 lira oldu. Ocak ödeme döneminden itibaren 10 bin liraya çıkarıldı.

Temmuz ayında temel aylık ödemeye yeni bir artış yapılması gündemde. TÜFE tahminlerine göre yılın ilk altı ayındaki enflasyon dikkate alındığında aylık baz tutar yüzde 25,39 artarak 12 bin 539 liraya çıkacak. Yıl sonu enflasyon hedefi yüzde 36 artsa bile bu rakam 13 bin 600 liraya ulaşacak.

TABAN AYLIK ARTIŞI NASIL UYGULANACAK?

Birincisi, artış oranı (ve varsa sosyal pay) temel emekliliğe yansıyacak. Bu esasa göre ek bir ödeme hesaplanacaktır. Her iki katkı payı tutarının belirlenen baz maaştan az olması durumunda katkı payı yeni baz maaşa eklenecektir.

YENİ EMEKLİLER BU ARTIŞLARDAN NASIL YARARLANACAK?

Yıl içinde emeklilik talebinde bulunanlar, aynı yılın Ocak ve Temmuz ayları ile aynı maaş artışına hak kazanırlar. Uygulanması halinde sosyal paylaşım ve baz maaş artışları yeni emeklileri de etkileyecek. Örneğin; Aylık temel ödemenin 13 bin 600 lira olması durumunda yeni emekliye 13 bin 600 liranın altında aylık ödenmeyecek.

EK ÖDEMEDE NELER DEĞİŞECEK?

Bu yılın ilk yarısında 7 bin 135 liranın üzerindeki maaşlar için maaşın yüzde 4'ü, 7 bin 135 liranın altındaki maaşlar için ise yüzde 5 oranında ek ücret uygulandı. Bu maaş tavanı Temmuz ayında memur maaş katsayısının artırılmasıyla değişecek.

ZAMLAR VE EK İYİLEŞTİRMELER NE ZAMAN UYGULANACAK?

Emeklilere yönelik zam 3 Temmuz'da belirlenecek. Ek iyileştirmelere de aynı gün karar verilecektir. Ancak daha fazla iyileştirme için mevzuata ihtiyaç duyulacaktır.

Maaş gününde yasal düzenlemelere uyulduğu takdirde SSK ve BAĞ-KUR üyeleri tüm artışları aynı anda hesaplarında görecek. Bunun da yeterli olmaması durumunda, mevcut yasaya göre maaş artışları maaş gününde alınacak ve ek artışlar yasanın çıkmasından hemen sonra ödenecek. Emekli memurlar maaşlarını temmuz ayı başında zam yapılmadan alacaklar. Ek fark ay içerisinde ödenecektir.