Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, kırılma öncesi faylarda kayma ve yürümenin başladığı zamanların tespit edilebileceğini ifade etti. Son günlerde gündemi meşgul eden deprem konusuyla ilgili önemli bir gelişme de ünlü bilim dergisi Science'da yayımlandı. Yapılan bir çalışma, büyük depremlerden 48 saat önce meydana gelen faylardaki anormalliklerin tespit edilebildiğini ortaya koydu. Bilim insanları, bu buluşun tek başına depremlerin önceden bilinmesini sağlamadığını, çünkü bu öncü kaymaların tespiti için daha hassas ölçüm yapan aletlere ihtiyaç olduğunu belirtiyorlar.
Uydu Cihazları ve Yer İstasyonları ile Ölçümler
Prof. Dr. Haluk Eyidoğan, ölçümlerin hem uydulardan hem de yerdeki istasyonlardan yapıldığını açıkladı. Bu teknolojilerin son 5-6 yılda geliştiğini belirten Eyidoğan, GPS, INSAR ve GNSS gibi uydu cihazlarıyla yer yüzündeki çok ufak hareketlerin bile izlenebildiğini söyledi. Ayrıca fayların yeryüzündeki hareketinin jeodezik tekniklerle de uzun zamandır izlendiğine vurgu yaptı.
Kırığın Yürümesi ve Jeofizik Ölçümler
Jeofizik Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Ahmet Ercan, Türkiye'de "kırığın yürümesi" olarak adlandırılan bir fenomenin sürekli olarak ölçümlendiğini belirtti. Bu ölçümler, birkaç gün ile bir hafta önceden başlayabilen bir sürecin varlığını gösteriyor. Kırılma sonucunda depremler oluşabiliyor ve bunun öncesinde de bu hareketler ölçümleniyor.
Yürüme-Kayma Ölçer Aletleri ile Erken Tahmin İmkanı
Jeofizik mühendisleri, yere yerleştirilen "yürüme-kayma ölçer" aletleri sayesinde sürekli olarak ölçümler yapabiliyor. Eğer kırılmadan önce yerde kaymalar başlıyorsa, yakın bir zamanda kırılma oluşabileceği tahmin edilebiliyor. Bu ölçümler, depremlerin öncesinde alınacak önlemler için değerli veriler sağlayarak, potansiyel zararları minimize etme konusunda önemli bir rol oynuyor.