Çalışanların en büyük hayali olan emeklilik, EYT yasası ile birlikte 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalı olan milyonlarca kişi için gerçek oldu. Prim ve yıl şartlarını tamamlayanlar, emeklilik maaşlarına kavuşurken, bu tarihten sonra sigortalı olanlar için erken emeklilik yolları araştırılıyor.
EYT yasası kapsamına giremeyenler, "Erken emeklilik mümkün mü?" sorusunun yanıtını arıyor. Yasalar, emeklilik süresini öne çekmek için çeşitli seçenekler sunuyor. İşe giriş tarihleri nedeniyle bu yasadan faydalanamayan bireyler için, erken emeklilik imkanları sunan formüller mevcut.
İŞTE EYT YASASI SONRASI EMEKLİLİK FIRSATLARI
Kadınlar, çocuk doğumlarından sonraki iki yıl içerisinde çalışmadıkları süreleri borçlanarak emeklilik primlerini tamamlayabilirler. Bu avantajdan yararlanarak, en fazla üç çocuk için borçlanma yapabilir ve her çocuk başına iki yıl, toplamda altı yıl prim kazanabilirler. Ancak, borçlanma yapılacak çocukların, sigortalı olunan tarihten ya da staj döneminden sonra dünyaya gelmiş olması gerekmektedir.
Erkekler, askerlikte geçirdikleri süreleri borçlanarak emeklilik primlerine ekleyebilirler. Askerliğin, sigorta başlangıcından önce ya da sonra olup olmaması fark etmez. Borçlanma yapıldığında, sigorta başlangıcı borçlanılan süre kadar geriye çekilir ve bu süreye karşılık emeklilik primi kazanılır.
Emeklilik için gereken prim gününü tamamlayamayanlar, kısmi emeklilik imkanlarından faydalanabilirler. SSK'lılar için:
8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı iseniz 15 yıl ve 3600 gün prim,
9 Eylül 1999-30 Nisan 2008 arasında sigortalı iseniz 4500 gün prim,
30 Nisan 2008 sonrasında sigortalı iseniz 5400 gün prim gerekmektedir.
Bağ-Kur'lular için ise işe başlangıç tarihi ne olursa olsun 5400 prim günü şartı aranmaktadır.
Malulen Emeklilik ve Engelli Hakları
Çalışırken iş yapabilme gücünü en az yüzde 60 oranında kaybedenler, en az 1800 gün prim ödemesiyle malulen emekli olabilirler. Engelli çalışanlar ise, en az yüzde 40 engellilik oranıyla vergi indirimi aldıklarında, prim ve yıl şartlarına göre yaş beklemeksizin emekli olabilmektedirler. Bu şartlar, işe başlangıç tarihine göre değişiklik gösterir ve en az 15 yıl-3600 prim gününden başlayarak, en fazla 18 yıl-4680 gün prim gerektirir.